Albert van Wingerden: ‘Voor een sterke concurrentiepositie heb je massa nodig’
Een van de curieuze kwesties die twintig jaar geleden de aandacht trokken in de welzijnssector was de snelle opkomst en ondergang van welzijnsorganisatie Alcides. De organisatie onder leiding van oud-opbouwwerker Albert van Wingerden maakte naam door overname van welzijnsorganisaties in onder meer Emmen en Amsterdam-Zeeburg. Ik verdiepte me in de ontwikkeling en interviewde de directeur in de zomer van 2003. Het gesprek begon met een reprimande van Van Wingerden omdat we eerder kritisch hadden geschreven over Alcides.
‘Gemeenten denken dat welzijnsinstellingen maar subsidies oppotten. Het idee dat ze maar wat doen, begint te keren. Als de gemeente de welzijnsorganisatie blijft uitkleden, valt die uiteindelijk om en dat geeft politieke problemen, zie Emmen en Zeeburg.’
De afgelopen jaren groeide Alcides onder leiding van Albert van Wingerden uit tot de grootste brede welzijnsorganisatie van het land. Van Wingerden vertelt over de strategie achter de overnames. ‘Achter het faillissement van welzijnsinstellingen zit vaak een vast schema. Subsidies blijven achter bij de kostenstijgingen sinds de jaren tachtig, een bedrijfsvoering die niet op orde is en problemen bij de kinderopvang. Instellingen kwamen er pas achter dat de kas leeg was, toen het al te laat was. Investeren in bedrijfsvoering kon ook moeilijk omdat overheden niet bereid waren daarin geld te stoppen. Overhead is een vies woord bij overheden, die willen alleen geld in uitvoering steken.’
In de weken na het interview verschenen in het Parool berichten over een naderend faillissement van het bedrijf. Stadsdeel Zeeburg hield ondanks die berichten vast aan het contract met de club, wat een raar licht wierp op de kwaliteit van het toenmalig bestuur van het stadsdeel waar ik zelf woonde. Stadsdeelvoorzitter Tjeerd Herrema zou in 2006 wethouder worden van Amsterdam en later weer aftreden vanwege problemen met de nieuwe metro. Sinds een aantal maanden is hij stadsdeelvoorzitter van Amsterdam-Zuidoost.
Albert van Wingerden: ‘Doorslaggevend bij faillissementen was een slecht draaiende kinderopvang. In veel stichtingen houdt kinderopvang welzijn nog in stand door interne subsidiëring. Bij sommige waren de bezettingscijfers in de kinderopvang dramatisch laag, waardoor ook de kinderopvang in de verliezen zat. Dan verdwijnt het geld met scheppen de deur uit en ben je failliet voor je het weet. Hoewel die trends zich bij Alcides ook voordoen, hadden we een uiterst gezonde kinderopvang met hoge bezettingspercentages. Vergeleken met anderen, ik zeg het voorzichtig, hebben wij de bedrijfsvoering ook beter op orde.’
Alcides: Albert van Wingerden: “Voor een sterke concurrentiepositie heb je massa nodig”, Zorg + Welzijn, 25 juni 2003. Foto: Gezicht op IJburg, Mattia Peiretti op Unsplash